Hoe verandert de belasting op internationale betalingen?

Inhoudsopgave

• Inleiding
• Huidige belastingregels voor internationale betalingen
• Recente ontwikkelingen in internationale belastingwetgeving
• De impact van digitalisering op internationale betalingen
• Veranderingen in belastingverdragen
• De rol van de OESO in het aanpakken van belastingontwijking
• Nieuwe rapportageverplichtingen voor bedrijven
• De toekomst van belasting op internationale betalingen
• Conclusie
• Veelgestelde vragen

Inleiding

In een steeds meer geglobaliseerde wereld spelen internationale betalingen een cruciale rol in de wereldeconomie. Of het nu gaat om multinationals die winsten overmaken, particulieren die geld naar familie in het buitenland sturen, of online shoppers die producten uit andere landen kopen – internationale geldstromen zijn alomtegenwoordig. Maar met deze toenemende grensoverschrijdende activiteiten komen ook uitdagingen op het gebied van belastingheffing. Hoe zorgen overheden ervoor dat ze hun rechtmatige deel aan belastinginkomsten ontvangen, zonder de internationale handel te belemmeren?

In dit artikel duiken we diep in de veranderende wereld van belasting op internationale betalingen. We onderzoeken de huidige regelgeving, recente ontwikkelingen, en wat we in de toekomst kunnen verwachten. Of u nu een ondernemer bent die zaken doet over de grens, een financieel professional, of gewoon iemand die geïnteresseerd is in fiscale zaken – deze gids biedt u waardevolle inzichten in een complex en evoluerend onderwerp.

Huidige belastingregels voor internationale betalingen

Om te begrijpen hoe de belasting op internationale betalingen verandert, is het essentieel om eerst de huidige regelgeving te bekijken. De belastingregels voor internationale betalingen zijn vaak complex en variëren afhankelijk van het type betaling, de betrokken landen, en bestaande belastingverdragen.

Bronbelasting

Een belangrijk concept in de belasting van internationale betalingen is bronbelasting. Dit is een belasting die wordt geheven op bepaalde soorten inkomsten die naar het buitenland worden overgemaakt. Voorbeelden hiervan zijn:

• Dividenden
• Rente
• Royalty’s
• Technische diensten

Het tarief van de bronbelasting kan variëren, afhankelijk van het type betaling en de specifieke overeenkomsten tussen landen. In sommige gevallen kan bronbelasting worden verminderd of zelfs geëlimineerd door belastingverdragen.

Belastingverdragen

Belastingverdragen spelen een cruciale rol bij het bepalen hoe internationale betalingen worden belast. Deze bilaterale overeenkomsten tussen landen zijn bedoeld om dubbele belasting te voorkomen en fiscale samenwerking te bevorderen. Ze kunnen bepalen:

• Welk land het recht heeft om bepaalde inkomsten te belasten
• Hoe belastingkredieten worden toegepast
• Welke verlaagde tarieven van toepassing zijn op bepaalde soorten betalingen

Nederland heeft een uitgebreid netwerk van belastingverdragen, wat het land aantrekkelijk maakt voor internationale bedrijven en investeerders.

Transfer pricing

Voor multinationals is transfer pricing een belangrijk aspect van internationale betalingen. Dit verwijst naar de prijzen die worden gehanteerd voor transacties tussen verschillende onderdelen van hetzelfde bedrijf in verschillende landen. Belastingautoriteiten letten scherp op deze prijzen om ervoor te zorgen dat winsten niet kunstmatig worden verschoven naar landen met lagere belastingtarieven.

Recente ontwikkelingen in internationale belastingwetgeving

De afgelopen jaren hebben we een aantal significante veranderingen gezien in de manier waarop overheden en internationale organisaties omgaan met belasting op internationale betalingen. Deze ontwikkelingen zijn grotendeels gedreven door de wens om belastingontwijking tegen te gaan en een eerlijker internationaal belastingsysteem te creëren.

BEPS-project van de OESO

Een van de meest invloedrijke initiatieven op dit gebied is het Base Erosion and Profit Shifting (BEPS) project van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). Dit project, gelanceerd in 2013, heeft als doel om belastingontwijking door multinationals aan te pakken. Enkele belangrijke aspecten van BEPS zijn:

• Het aanscherpen van regels rond transfer pricing
• Het beperken van mogelijkheden voor treaty shopping
• Het introduceren van country-by-country reporting voor grote multinationals
• Het aanpakken van hybride mismatches tussen verschillende belastingstelsels

Deze maatregelen hebben geleid tot significante veranderingen in de manier waarop internationale betalingen worden behandeld voor belastingdoeleinden.

EU-initiatieven

Ook de Europese Unie heeft stappen ondernomen om belastingontwijking aan te pakken en de belasting op internationale betalingen te hervormen. Enkele belangrijke initiatieven zijn:

• De Anti-Tax Avoidance Directive (ATAD), die lidstaten verplicht om bepaalde anti-misbruikmaatregelen in te voeren
• Voorstellen voor een Common Consolidated Corporate Tax Base (CCCTB), die de belastingregels voor multinationals in de EU zou harmoniseren
• Verscherpte regels voor de uitwisseling van belastinginformatie tussen lidstaten

Deze EU-initiatieven hebben een directe impact op hoe internationale betalingen binnen de Europese Unie worden belast en gerapporteerd.

De impact van digitalisering op internationale betalingen

De digitale economie heeft een enorme invloed op de manier waarop internationale betalingen plaatsvinden en hoe ze worden belast. Met de opkomst van e-commerce, digitale diensten en cryptocurrencies worden belastingautoriteiten geconfronteerd met nieuwe uitdagingen.

Belasting op digitale diensten

Een van de meest besproken onderwerpen in recente jaren is hoe digitale diensten moeten worden belast. Traditionele belastingregels zijn vaak gebaseerd op fysieke aanwezigheid, maar digitale bedrijven kunnen diensten leveren in een land zonder daar fysiek aanwezig te zijn. Dit heeft geleid tot de introductie van zogenaamde ‘digitale dienstenbelastingen’ in verschillende landen, waaronder:

• Frankrijk: 3% belasting op de omzet van grote techbedrijven
• Verenigd Koninkrijk: 2% belasting op de omzet van zoekmachines, sociale media platforms en online marktplaatsen
• Italië: 3% belasting op bepaalde digitale diensten

Deze unilaterale maatregelen zijn echter controversieel en hebben geleid tot internationale spanningen, vooral met de Verenigde Staten waar veel grote techbedrijven zijn gevestigd.

Cryptocurrencies en blockchain

De opkomst van cryptocurrencies en blockchain-technologie stelt belastingautoriteiten voor nieuwe uitdagingen. Hoe moeten transacties in Bitcoin of andere cryptocurrencies worden belast? Hoe kan de anonimiteit van sommige cryptotransacties worden verzoend met de noodzaak van belastingcontrole? Verschillende landen hebben verschillende benaderingen gekozen:

• Sommige landen behandelen cryptocurrencies als vermogen en belasten waardevermeerderingen
• Andere landen zien cryptotransacties als een vorm van betaling en passen btw-regels toe
• Er zijn ook landen die specifieke regelgeving hebben ontwikkeld voor de belasting van cryptotransacties

De belastingbehandeling van cryptocurrencies blijft een evoluerend gebied, en we kunnen verwachten dat er in de komende jaren meer duidelijkheid en harmonisatie zal komen.

Veranderingen in belastingverdragen

Belastingverdragen vormen een cruciaal onderdeel van het internationale belastingstelsel. Ze zijn bedoeld om dubbele belasting te voorkomen en fiscale samenwerking tussen landen te bevorderen. In de afgelopen jaren hebben we echter significante veranderingen gezien in de manier waarop deze verdragen worden opgesteld en geïnterpreteerd.

Multilateraal Instrument (MLI)

Een van de meest ingrijpende ontwikkelingen op het gebied van belastingverdragen is de introductie van het Multilateraal Instrument (MLI) door de OESO. Dit instrument stelt landen in staat om hun bestaande belastingverdragen te wijzigen zonder dat ze individueel moeten heronderhandelen. Enkele belangrijke aspecten van het MLI zijn:

• Het invoeren van anti-misbruikbepalingen om treaty shopping tegen te gaan
• Het verbeteren van geschillenbeslechtingsmechanismen
• Het aanpakken van hybride mismatches
• Het verfijnen van de definitie van vaste inrichting

Nederland heeft het MLI ondertekend en is bezig met de implementatie ervan, wat gevolgen zal hebben voor veel van de Nederlandse belastingverdragen.

Heronderhandeling van bestaande verdragen

Naast het MLI zijn veel landen ook bezig met het heronderhandelen van hun bestaande belastingverdragen. Deze heronderhandelingen zijn vaak gericht op:

• Het verhogen van bronbelastingtarieven voor bepaalde soorten betalingen
• Het invoeren van strengere substance-eisen om misbruik te voorkomen
• Het uitbreiden van de definitie van vaste inrichting om meer activiteiten te omvatten
• Het verbeteren van informatie-uitwisseling tussen belastingautoriteiten

Deze veranderingen kunnen significante gevolgen hebben voor bedrijven die internationale betalingen doen of ontvangen.

De rol van de OESO in het aanpakken van belastingontwijking

De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) speelt een centrale rol in het vormgeven van internationale belastingregels en het aanpakken van belastingontwijking. Naast het eerder genoemde BEPS-project en het MLI, heeft de OESO verschillende andere initiatieven gelanceerd die van invloed zijn op de belasting van internationale betalingen.

Automatic Exchange of Information (AEOI)

Een van de belangrijkste initiatieven van de OESO is de Automatic Exchange of Information (AEOI). Dit systeem verplicht financiële instellingen om informatie over buitenlandse rekeninghouders te verzamelen en deze automatisch uit te wisselen met andere deelnemende landen. De AEOI heeft als doel:

• Belastingontduiking tegen te gaan
• De transparantie van internationale financiële stromen te vergroten
• Belastingautoriteiten te voorzien van de informatie die ze nodig hebben om belastingwetten effectief te handhaven

Nederland is een van de meer dan 100 landen die zich hebben gecommitteerd aan de AEOI, wat betekent dat Nederlandse financiële instellingen informatie moeten verzamelen en delen over buitenlandse rekeninghouders.

Pillar One en Pillar Two

De meest recente initiatieven van de OESO zijn de zogenaamde Pillar One en Pillar Two voorstellen. Deze zijn specifiek gericht op de uitdagingen van de digitale economie en de belasting van multinationals. De belangrijkste punten zijn:

• Pillar One: Dit voorstel zou een deel van de winst van grote multinationals toewijzen aan de landen waar ze klanten hebben, ongeacht of ze daar fysiek aanwezig zijn.
• Pillar Two: Dit voorstel zou een minimumbelastingtarief invoeren voor grote multinationals, ongeacht waar ze zijn gevestigd.

Hoewel deze voorstellen nog in ontwikkeling zijn, zouden ze, indien geïmplementeerd, een fundamentele verandering betekenen in de manier waarop internationale betalingen en winsten worden belast.

Nieuwe rapportageverplichtingen voor bedrijven

Met de toenemende focus op transparantie en het tegengaan van belastingontwijking, zijn er de afgelopen jaren verschillende nieuwe rapportageverplichtingen geïntroduceerd voor bedrijven die internationale betalingen doen. Deze verplichtingen zijn bedoeld om belastingautoriteiten meer inzicht te geven in grensoverschrijdende financiële stromen.

Country-by-Country Reporting (CbCR)

Een van de meest impactvolle nieuwe rapportageverplichtingen is Country-by-Country Reporting (CbCR). Deze verplichting, die voortkomt uit het BEPS-project van de OESO, geldt voor grote multinationale ondernemingen. De belangrijkste aspecten van CbCR zijn:

• Bedrijven moeten per land rapporteren over hun omzet, winst, betaalde belastingen, aantal werknemers, en meer
• Deze rapporten worden automatisch uitgewisseld tussen belastingautoriteiten van verschillende landen
• De drempel voor CbCR in Nederland is een geconsolideerde groepsomzet van €750 miljoen of meer

CbCR geeft belastingautoriteiten een beter inzicht in de wereldwijde activiteiten van multinationals en helpt bij het identificeren van potentiële risico’s op het gebied van belastingontwijking.

DAC6 meldingsplicht

Een andere belangrijke nieuwe rapportageverplichting is de DAC6 meldingsplicht. Deze EU-richtlijn verplicht intermediairs (zoals belastingadviseurs, accountants en advocaten) en in sommige gevallen belastingplichtigen zelf om potentieel agressieve grensoverschrijdende belastingstructuren te melden. Belangrijke punten van DAC6 zijn:

• Er zijn verschillende ‘wezenskenmerken’ gedefinieerd die aangeven wanneer een structuur moet worden gemeld
• Meldingen moeten binnen 30 dagen worden gedaan
• De gemelde informatie wordt automatisch uitgewisseld tussen EU-lidstaten

DAC6 heeft als doel om belastingautoriteiten sneller inzicht te geven in nieuwe vormen van belastingontwijking, zodat ze hier effectiever op kunnen reageren.

De toekomst van belasting op internationale betalingen

Terwijl we vooruitkijken, is het duidelijk dat de belasting op internationale betalingen een gebied is dat voortdurend in beweging zal blijven. Er zijn verschillende trends en ontwikkelingen die waarschijnlijk de toekomst zullen vormgeven.

Verdere digitalisering

De digitalisering van de economie zal ongetwijfeld doorzetten, wat nieuwe uitdagingen met zich meebrengt voor belastingautoriteiten. We kunnen verwachten:

• Meer landen die digitale dienstenbelastingen invoeren, tenzij er een mondiale oplossing wordt gevonden
• Verdere ontwikkeling van belastingregels voor cryptocurrencies en andere digitale activa
• Toenemend gebruik van kunstmatige intelligentie en big data door belastingautoriteiten om belastingontwijking op te sporen

Internationale samenwerking

De trend naar meer internationale samenwerking op belastinggebied zal waarschijnlijk doorzetten. We kunnen anticiperen op:

• Verdere implementatie en verfijning van de OESO Pillar One en Pillar Two voorstellen
• Meer landen die zich aansluiten bij internationale initiatieven zoals AEOI en CbCR
• Toenemende druk op belastingparadijzen om transparanter te worden

Duurzaamheid en belasting

Met de groeiende focus op duurzaamheid en klimaatverandering, kunnen we verwachten dat dit ook invloed zal hebben op belastingbeleid. Mogelijke ontwikkelingen zijn:

• Invoering van koolstofbelastingen of andere milieubelastingen op internationale transacties
• Belastingvoordelen voor bedrijven die investeren in duurzame technologieën of praktijken
• Aanpassingen in belastingverdragen om duurzame investeringen te stimuleren

Conclusie

De belasting op internationale betalingen is een complex en snel evoluerend gebied. De afgelopen jaren hebben we significante veranderingen gezien, gedreven door de wens om belastingontwijking aan te pakken, de uitdagingen van de digitale economie het hoofd te bieden, en een eerlijker internationaal belastingsysteem te creëren.

Van het BEPS-project van de OESO tot de invoering van digitale dienstenbelastingen, van de hervorming van belastingverdragen tot nieuwe rapportageverplichtingen – de veranderingen zijn talrijk en ingrijpend. Voor bedrijven die internationaal opereren, betekent dit een toenemende complexiteit en de noodzaak om alert te blijven op nieuwe ontwikkelingen.

Tegelijkertijd bieden deze veranderingen ook kansen. Bedrijven die proactief zijn in het naleven van nieuwe regels en het omarmen van transparantie, kunnen hun reputatie versterken en potentiële risico’s verminderen. Bovendien kan een eerlijker internationaal belastingsysteem op de lange termijn bijdragen aan een stabielere en meer duurzame wereldeconomie.

Terwijl we vooruitkijken, is het duidelijk dat de belasting op internationale betalingen een gebied zal blijven dat voortdurend in beweging is. De uitdagingen van digitalisering, de druk voor meer internationale samenwerking, en de groeiende focus op duurzaamheid zullen allemaal hun stempel drukken op toekomstige ontwikkelingen.

Voor iedereen die betrokken is bij internationale betalingen – of het nu gaat om multinationals, financiële professionals, of beleidsmakers – zal het cruciaal zijn om deze ontwikkelingen nauwlettend te volgen en zich aan te passen aan de veranderende fiscale omgeving. Alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat we een belastingsysteem creëren dat eerlijk, efficiënt en geschikt is voor de uitdagingen van de 21e eeuw.

Veelgestelde vragen

1. Wat is bronbelasting en hoe wordt het toegepast op internationale betalingen?

Bronbelasting is een belasting die wordt geheven op bepaalde soorten inkomsten die naar het buitenland worden overgemaakt, zoals dividenden, rente en royalty’s. Het wordt ingehouden door de betaler en afgedragen aan de belastingdienst van het land waar de betaling vandaan komt. De tarieven kunnen variëren afhankelijk van het type betaling en eventuele belastingverdragen tussen de betrokken landen.

2. Hoe beïnvloedt het BEPS-project van de OESO de belasting op internationale betalingen?

Het BEPS-project heeft geleid tot verschillende maatregelen die de belasting op internationale betalingen beïnvloeden. Dit omvat strengere regels voor transfer pricing, beperkingen op het gebruik van belastingverdragen voor belastingontwijking, en nieuwe rapportageverplichtingen zoals Country-by-Country Reporting. Deze maatregelen zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat winsten worden belast waar de economische activiteit plaatsvindt.

3. Wat zijn de Pillar One en Pillar Two voorstellen van de OESO en hoe kunnen ze internationale betalingen beïnvloeden?

Pillar One stelt voor om een deel van de winst van grote multinationals toe te wijzen aan de landen waar ze klanten hebben, ongeacht fysieke aanwezigheid. Pillar Two zou een minimumbelastingtarief invoeren voor grote multinationals. Als deze voorstellen worden geïmplementeerd, zouden ze een significante impact hebben op hoe internationale betalingen en winsten worden belast, vooral voor digitale bedrijven en grote multinationals.

4. Hoe beïnvloedt de digitalisering van de economie de belasting op internationale betalingen?

Digitalisering stelt bedrijven in staat om diensten te leveren in landen zonder fysieke aanwezigheid, wat uitdagingen creëert voor traditionele belastingregels. Dit heeft geleid tot de invoering van digitale dienstenbelastingen in sommige landen en voorstellen voor nieuwe internationale belastingregels. Daarnaast stelt de opkomst van cryptocurrencies en blockchain-technologie belastingautoriteiten voor nieuwe uitdagingen in het traceren en belasten van internationale betalingen.

5. Wat zijn de belangrijkste nieuwe rapportageverplichtingen voor bedrijven met betrekking tot internationale betalingen?

Twee belangrijke nieuwe rapportageverplichtingen zijn Country-by-Country Reporting (CbCR) en de DAC6 meldingsplicht. CbCR vereist dat grote multinationals gedetailleerde informatie rapporteren over hun wereldwijde activiteiten en belastingbetalingen. De DAC6 meldingsplicht vereist dat intermediairs en soms belastingplichtigen zelf potentieel agressieve grensoverschrijdende belastingstructuren melden aan de belastingautoriteiten. Deze verplichtingen zijn bedoeld om meer transparantie te creëren en belastingautoriteiten te helpen bij het identificeren van risico’s op belastingontwijking.