Hoe worden internationale bedrijven fiscaal gestimuleerd?

Inhoudsopgave

• Inleiding
• Belastingvoordelen voor internationale bedrijven
• Fiscale stimuleringsmaatregelen per land
• Effecten van fiscale stimulering op de wereldeconomie
• Controverses rondom fiscale stimulering
• Toekomst van fiscale stimulering voor internationale bedrijven
• Conclusie
• Veelgestelde vragen

Inleiding

In de huidige geglobaliseerde economie spelen internationale bedrijven een cruciale rol. Om deze bedrijven aan te trekken en te behouden, maken veel landen gebruik van fiscale stimuleringsmaatregelen. Deze maatregelen zijn erop gericht om een gunstig ondernemingsklimaat te creëren en economische groei te bevorderen. In dit artikel gaan we dieper in op de verschillende manieren waarop internationale bedrijven fiscaal worden gestimuleerd, de effecten hiervan op de wereldeconomie en de controverses die hiermee gepaard gaan.

Belastingvoordelen voor internationale bedrijven

Fiscale stimulering voor internationale bedrijven komt in verschillende vormen voor. De meest voorkomende belastingvoordelen zijn:

1. Verlaagde vennootschapsbelasting

Veel landen bieden een verlaagd tarief voor de vennootschapsbelasting aan internationale bedrijven die zich in hun land vestigen. Dit kan variëren van een tijdelijke korting tot een permanent lager tarief. Sommige landen, zoals Ierland, staan bekend om hun extreem lage vennootschapsbelasting, wat hen aantrekkelijk maakt voor multinationals.

2. Belastingvrijstellingen

Bepaalde activiteiten of investeringen kunnen worden vrijgesteld van belasting. Dit kan gelden voor specifieke sectoren, zoals onderzoek en ontwikkeling, of voor bedrijven die zich vestigen in economisch achtergestelde gebieden.

3. Versnelde afschrijvingen

Bedrijven kunnen soms hun investeringen sneller afschrijven dan normaal, wat leidt tot lagere belastbare winsten in de eerste jaren na een investering.

4. Belastingkredieten

Dit zijn directe verminderingen van de te betalen belasting, vaak gekoppeld aan specifieke activiteiten zoals het creëren van werkgelegenheid of het doen van milieuvriendelijke investeringen.

5. Rulings en afspraken

Sommige landen bieden de mogelijkheid om vooraf afspraken te maken over de fiscale behandeling van bepaalde transacties of structuren, wat zekerheid biedt aan internationale bedrijven.

Fiscale stimuleringsmaatregelen per land

De specifieke fiscale stimuleringsmaatregelen verschillen per land. Hier volgen enkele voorbeelden van hoe verschillende landen internationale bedrijven fiscaal stimuleren:

Nederland

Nederland staat bekend om zijn gunstige fiscale klimaat voor internationale bedrijven. Enkele belangrijke stimuleringsmaatregelen zijn:

• De innovatiebox: een verlaagd belastingtarief voor winsten uit innovatieve activiteiten
• Uitgebreid verdragennetwerk ter voorkoming van dubbele belasting
• 30%-regeling voor buitenlandse werknemers
• Mogelijkheid tot het maken van afspraken met de Belastingdienst (rulings)

Ierland

Ierland heeft een van de laagste vennootschapsbelastingtarieven in Europa, wat het land zeer aantrekkelijk maakt voor internationale bedrijven. Andere stimuleringsmaatregelen zijn:

• 12,5% vennootschapsbelasting voor actieve handelswinsten
• Gunstige belastingregeling voor intellectueel eigendom
• Onderzoeks- en ontwikkelingsbelastingkrediet

Singapore

Singapore heeft zich gepositioneerd als een belangrijke hub voor internationale bedrijven in Azië. Het land biedt onder andere:

• Verlaagde belastingtarieven voor startups
• Belastingvrijstellingen voor bepaalde buitenlandse inkomsten
• Diverse stimuleringsregelingen voor specifieke sectoren

Effecten van fiscale stimulering op de wereldeconomie

De fiscale stimulering van internationale bedrijven heeft verstrekkende gevolgen voor de wereldeconomie. Enkele belangrijke effecten zijn:

1. Verhoogde concurrentie tussen landen

Landen concurreren met elkaar om internationale bedrijven aan te trekken, wat kan leiden tot een ‘race to the bottom’ op het gebied van belastingtarieven. Dit kan resulteren in verminderde belastinginkomsten voor overheden wereldwijd.

2. Economische groei en werkgelegenheid

Door het aantrekken van internationale bedrijven kunnen landen hun economische groei stimuleren en werkgelegenheid creëren. Dit kan leiden tot een toename van de welvaart en een verbetering van de levensstandaard.

3. Kennisoverdracht en innovatie

Internationale bedrijven brengen vaak geavanceerde technologieën en kennis met zich mee, wat kan leiden tot spillover-effecten naar lokale bedrijven en sectoren.

4. Verschuiving van belastingdruk

Als grote internationale bedrijven minder belasting betalen, kan dit leiden tot een verschuiving van de belastingdruk naar kleine bedrijven en individuele belastingbetalers.

Controverses rondom fiscale stimulering

De fiscale stimulering van internationale bedrijven is niet onomstreden. Er zijn verschillende punten van kritiek en zorgen:

1. Belastingontwijking en -ontduiking

Sommige fiscale stimuleringsmaatregelen maken het mogelijk voor bedrijven om op agressieve wijze belasting te ontwijken of zelfs te ontduiken. Dit heeft geleid tot internationale initiatieven om belastingontwijking aan te pakken, zoals het BEPS-project van de OESO.

2. Oneerlijke concurrentie

Kleine en middelgrote ondernemingen klagen vaak dat zij niet kunnen profiteren van dezelfde fiscale voordelen als grote multinationals, wat leidt tot oneerlijke concurrentie.

3. Race to the bottom

Er zijn zorgen dat de concurrentie tussen landen om de laagste belastingtarieven uiteindelijk zal leiden tot een situatie waarin niemand wint en overheden niet meer in staat zijn om essentiële diensten te financieren.

4. Transparantie en democratische controle

De complexiteit van veel fiscale stimuleringsmaatregelen en de geheimhouding rond belastingafspraken maken het moeilijk voor burgers en parlementen om effectief toezicht te houden op deze praktijken.

Toekomst van fiscale stimulering voor internationale bedrijven

De toekomst van fiscale stimulering voor internationale bedrijven wordt gekenmerkt door een aantal belangrijke trends en ontwikkelingen:

1. Internationale samenwerking en harmonisatie

Er is een groeiende consensus dat internationale samenwerking nodig is om schadelijke belastingconcurrentie tegen te gaan. Initiatieven zoals het BEPS-project van de OESO en voorstellen voor een minimumbelastingtarief voor multinationals zijn hier voorbeelden van.

2. Focus op duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid

Steeds meer landen koppelen fiscale stimuleringsmaatregelen aan doelstellingen op het gebied van duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Bedrijven die investeren in groene technologieën of sociale projecten kunnen bijvoorbeeld aanspraak maken op extra belastingvoordelen.

3. Digitalisering en de platformeconomie

De opkomst van digitale bedrijven en platformeconomieën stelt landen voor nieuwe uitdagingen op het gebied van belastingheffing. Er worden nieuwe fiscale concepten ontwikkeld om deze bedrijven effectief te belasten, zoals de ‘digitale dienstenbelasting’.

4. Transparantie en uitwisseling van informatie

Er is een trend naar meer transparantie en automatische uitwisseling van belastinginformatie tussen landen. Dit maakt het moeilijker voor bedrijven om belasting te ontwijken en zorgt voor een gelijker speelveld.

5. Heroverweging van stimuleringsmaatregelen

In het licht van de COVID-19-pandemie en de daaruit voortvloeiende economische crisis heroverwegen veel landen hun fiscale stimuleringsmaatregelen. Er is meer aandacht voor het ondersteunen van lokale economieën en het waarborgen van een eerlijke bijdrage van grote internationale bedrijven.

Conclusie

Fiscale stimulering van internationale bedrijven is een complex en dynamisch onderwerp dat grote invloed heeft op de wereldeconomie. Terwijl landen blijven concurreren om investeringen aan te trekken, groeit ook het besef dat internationale samenwerking nodig is om schadelijke belastingpraktijken tegen te gaan.

De toekomst van fiscale stimulering zal waarschijnlijk worden gekenmerkt door een balans tussen het aantrekkelijk blijven voor internationale bedrijven en het waarborgen van een eerlijk en duurzaam belastingsysteem. Landen zullen hun stimuleringsmaatregelen moeten aanpassen aan nieuwe economische realiteiten, zoals de digitale economie en de groeiende focus op duurzaamheid.

Uiteindelijk zal het succes van fiscale stimuleringsmaatregelen afhangen van het vermogen van landen om een aantrekkelijk investeringsklimaat te creëren zonder hun belastingbasis uit te hollen of de publieke opinie tegen zich te keren. Dit vereist een zorgvuldige afweging van economische, sociale en ethische overwegingen in het fiscale beleid voor internationale bedrijven.

Veelgestelde vragen

1. Wat is het verschil tussen belastingontwijking en belastingontduiking?

Belastingontwijking is het legaal gebruikmaken van fiscale regels om de belastingdruk te verminderen. Belastingontduiking daarentegen is illegaal en omvat het bewust verkeerd voorstellen of verzwijgen van informatie om minder belasting te betalen.

2. Waarom bieden landen fiscale stimuleringsmaatregelen aan internationale bedrijven?

Landen bieden fiscale stimuleringsmaatregelen aan om buitenlandse investeringen aan te trekken, werkgelegenheid te creëren, economische groei te bevorderen en kennisoverdracht te stimuleren.

3. Wat is de ‘race to the bottom’ in de context van fiscale stimulering?

De ‘race to the bottom’ verwijst naar de situatie waarin landen elkaar proberen te overtreffen in het aanbieden van steeds lagere belastingtarieven en gunstigere fiscale regelingen om internationale bedrijven aan te trekken, wat uiteindelijk kan leiden tot verminderde belastinginkomsten voor alle betrokken landen.

4. Hoe beïnvloedt fiscale stimulering van internationale bedrijven kleine en middelgrote ondernemingen?

Fiscale stimulering van internationale bedrijven kan leiden tot oneerlijke concurrentie voor kleine en middelgrote ondernemingen, die vaak niet kunnen profiteren van dezelfde belastingvoordelen. Dit kan hun concurrentiepositie verzwakken en groei belemmeren.

5. Wat is het BEPS-project van de OESO?

BEPS staat voor ‘Base Erosion and Profit Shifting’. Het is een project van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) dat gericht is op het aanpakken van belastingontwijkingsstrategieën die gebruikt worden door multinationale ondernemingen om winsten te verschuiven naar landen met lage of geen belastingen.